Osmanlı Devleti’nin daha önce tam yedi kez kuşattığı İstanbul, 29 Mayıs 1453’te 7. Osmanlı hükümdarı Fatih Sultan Mehmet (2. Mehmet) tarafından fethedildi. Peki, İstanbul’un fethi hangi şartlar altında gerçekleştirildi? İstanbul’un fethinin nedenleri ve sonuçları nelerdir? İstanbul’un fethinin Türk ve dünya tarihi açısından önemi nedir? İşte gün gün fethe giden süreç ve İstanbul’un fethi ile ilgili ayrıntılar.
Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethetmek için pek çok nedeni vardı. Dini, siyasi ve stratejik sebepler Sultan 2. Mehmet’i adım adım İstanbul’a yaklaştırdı.
İstanbul Fethi’nin Nedenleri
Osmanlı Devleti açısından İstanbul’un fethedilmesi birçok önemli sebebe dayanıyordu. İlk olarak, Hz. Muhammed’in (s.a.v.) müjdesinde belirttiği: “Kostantiniyye elbette feth olunacaktır. Onu fetheden kumandan ne güzel kumandan, onu fetheden asker ne güzel askerdir.” hadisinin gerçekleşmesi arzusuydu.
Siyasi sebepler de İstanbul’un fethini gerekli kılıyordu. Bizans İmparatorluğu, Osmanlı şehzadelerini kışkırtarak taht kavgalarına neden oluyordu. Ayrıca, Bizans’ın konumu Osmanlı’nın Rumeli’de büyümesine engel teşkil ediyordu ve Anadolu ile Rumeli toprakları arasındaki bağlantıyı kesiyordu. İstanbul’un fethedilmesi bu engeli ortadan kaldırarak, askeri geçişleri kolaylaştıracaktı.
Bizans, Avrupa’daki Hristiyanları kışkırtarak Haçlı seferlerine zemin hazırlıyor ve Anadolu beyliklerini Osmanlı Devleti’ne karşı kışkırtarak Anadolu’daki Türk birliğini bozuyordu.
Ekonomik sebepler de önemliydi. İstanbul’un fethiyle Osmanlı Devleti, kara ve deniz ticaretinde avantajlı bir konuma geçecek ve İpekyolu’nun bir koluna hakim olacaktı.
İstanbul’un Fethi İçin Yapılan Hazırlıklar
İstanbul kuşatmasında kullanılmak üzere büyük toplar yapıldı. Denizden destek sağlamak amacıyla 400 parçalık bir donanma hazırlandı ve Mora’ya bir donanma gönderildi.
Venedik, Ceneviz, Eflak, Macaristan, Sırbistan ve Karamanoğulları Beyliği ile barış anlaşmaları yapıldı. Bizans’ın elindeki Misivri, Ahyolu, Vize ve Silivri kaleleri ele geçirildi ve Rumeli (Boğazkesen) Hisarı inşa edildi.
Bizans’ın Savunma Hazırlıkları
İstanbul’u çevreleyen surlar onarıldı ve yeni savunma mevzileri oluşturuldu. İmparator Konstantin, Girit ve Mora’dan asker kiraladı ve Haliç’in girişini eski gemiler ve büyük zincirlerle kapattı. Grejuva ateşi stokları yapıldı ve şehirde yiyecek, içecek ve ilaç stoku sağlandı. Halk silahlandırıldı ve asker toplandı.
İstanbul’un Kuşatılması ve Fethedilmesi
Fatih Sultan Mehmet, kuşatma başladığında henüz 21 yaşındaydı ve kararlı bir liderdi. 6 Nisan 1453’te başlayan kuşatma, 53 gün sürdü. Bu süreçte Papa, Bizans’a tam teçhizatlı 5 yardım gemisi gönderdi ve Osmanlı donanmasını aşarak Haliç’e ulaştı. 2. Mehmet, karadan Haliç’e 70 parçalık gemi indirdi. Sonunda, 29 Mayıs 1453’te İstanbul fethedildi.
İstanbul’un Fethi’nin Türk Tarihi Açısından Sonuçları
Osmanlı Devleti’nin kuruluş dönemi sona erdi ve yükseliş dönemi başladı. İstanbul’un fethi ile Anadolu ve Rumeli toprakları arasındaki Bizans engeli ortadan kalktı. Karadeniz ve Akdeniz’i bağlayan ticaret yolları ve İpekyolu’nun Avrupa’ya giden kolu ele geçirildi. İstanbul, Osmanlı’nın başkenti yapıldı ve Fatih Sultan Mehmet ünvanını aldı. Osmanlı Devleti’nin İslam dünyasındaki saygınlığı arttı ve Fener Rum Patrikhanesi Osmanlı himayesine girdi.
